Đề bài: Soạn bài Đàn ghi ta của Lor-ca
Bài làm
Câu 1. Bài thơ viết theo thể thơ tự do, thiết lập cấu tứ trên dòng cảm xúc mãnh liệt về cái chết bi thảm của Lorca. Để nắm bắt mạch cảm xúc chính, hãy đọc kỹ và tìm khả năng gợi liên tưởng của các hình ảnh từ: tiếng đàn bọt nước, áo choàng đỏ gắt, vầng trăng chếnh choáng, yên ngựa mỏi mòn; qua các hình ảnh: áo choàng bê bết đỏ, tiếng ghi ta nâu, tiếng ghi ta lá xanh, tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan, tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy…; đến: Lorca bơi sang ngang, trên chiếc ghi ta màu bạc, chàng ném lá bùa cô gái Digan vào xóay nước, ném trái tim mình vào lặng yên…
Các hình ảnh: tiếng đàn bọt nước, áo choàng đỏ gắt vầng trăng chếch choáng, yêu ngựa mỏi mòn là những hình ảnh biểu tượng, không trực tiếp miêu tả con người nhưng qua đó bóng dáng con người lại hiện lên với âm thanh (tiếng đàn), màu sắc (áo choàng đỏ gắt), hành động (chếnh choáng, mỏi mòn).
Hình ảnh: áo choàng bê bết đỏ, tiếng ghi ta nâu, tiếng ghi ta lá xanh, tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan, tiếng ghi ta ròng ròng máu chảy thể hiện tất cả các cung bậc, trạng thái cảm xúc của tiếng đàn. Tiếng đàn được miêu tả với những màu sắc rực rỡ: đỏ, nâu , xanh. Tiếng đàn còn được miêu tả bằng những tính từ mạnh: ròng ròng máu chảy, bọt nước vỡ tan. Tất cả những điều này như càng tái hiện gợi nhớ đến sự ra đi đầy anh hùng, bất khuất nhưng cũng vô cùng tang thương của người anh hùng Lorca.
Hình ảnh: Lorca bơi sang ngang, trên chiếc ghi ta màu bạc, chàng ném lá bùa cô gái Digan vào xóay nước, ném trái tim mình vào lặng yên gợi liên tưởng đến sự ra đi của Lorca, lá bùa sinh mệnh của chàng đã chấm hết và trái tim chàng cũng đi vào lặng yên. Cái chết của Lorca lúc này được nhìn nhận không phải là cái chết của một người anh hùng mà là cái chết của một người nghệ sĩ ra đi cùng chiếc đàn của mình, là cái chết của một chàng trai chìm trong lặng yên bất chợt.
>>Xem thêm:
Câu 2. Nêu cảm nhận của anh chị khi đọc đoạn thơ:
“Không ai chôn cất tiếng đàn
Tiếng đàn như cỏ mọc hoang
Giọt nước mắt vầng trăng
Long lanh trong đáy giếng”.
Khổ thơ được tạo nên bằng hàng loạt những hình ảnh biểu tượng siêu thực. Nghệ thuật hoán dụ cũng được sử dụng với tiếng đàn để chỉ người anh hùng Lorca. Tuy đã ra đi nhưng tâm hồn Lorca, trái tim Lorca đã trở thành biểu tượng. Lorca đã chết nhưng dư âm vang vọng của cuộc đời ông thì còn mãi với thời gian. Hình ảnh ông và những tư tưởng cùng tài năng của ông sẽ vẫn trường tồn, lan tỏa, không gì có thể vùi lấp được.
Câu 3. Hình tượng tiếng đàn trong bài thơ mang ý nghĩa ẩn dụ gì?
Hình tượng tiếng đàn xuất hiện rất nhiều và lặp đi lặp lại trong các câu thơ với những ý nghĩa khác nhau.
Tiếng ghi ta có màu sắc và chuyển động: Tiếng đàn bọt nước, tiếng đàn ghi ta nâu, tiếng ghi ta đá xanh, tiếng ghi ta tròn bọt nước vỡ tan, tiếng ghi ta ròng ròng, tiếng đàn như cỏ mọc hoang.
Tiếng ghi ta được thể hiện với rất nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau: từ vui tươi, rộn rã đến chia lìa, cắt đứt, đau thương.
Tiếng đàn ghi ta là biểu hiện của rất nhiều trạng thái cảm xúc. Tiếng ghi ta ấy là tượng trưng cho cuộc đời của người anh hùng Lorca. Những hình ảnh và cung bậc cảm xúc của Lorca là kí ức về những ngày tháng chiến đấu sôi nổi, trầm lặng buồn đau khi phải xa lìa cuộc sống. Tiếng đàn cũng réo rắt, vang dội như những tháng ngày chiến đấu sôi nổi, mạnh mẽ, hùng tráng của Lorca. Tiếng ghi ta là một bài ca về cuộc đời, số phận và cái chết của Lorca. Đó là những thanh âm thánh thót, trong trẻo làm lay động lòng người. Qua tiếng ghi ta, nhà thơ cũng bày tỏ sự cảm thông, thương tiếc của mình cho người anh hùng tài hoa nhưng bạc mệnh, thể hiện sự đồng tình và niềm ngưỡng mộ của ông với người anh hùng Lorca trong thời đại của mình.
